Opony to jedyne elementy samochodu, którymi styka się on z nawierzchnią. Od ich jakości i stanu zależy nie tylko skuteczność hamowania, czy zachowanie w zakrętach, ale i szereg innych czynników. Jakie opony wybrać, by jazda była bezpieczna i komfortowa.
Rozmiar opon samochodowych
Punktem wyjścia do zakupu opon jest oczywiście ich rozmiar. Warto jednak pamiętać, że liczy się nie tylko średnica felgi, ale i profil oraz szerokość opony. Opony o niższym profilu mogą mieć mniejszy obwód, dlatego wskazania prędkościomierza oraz licznika przebiegu będą nieprecyzyjne. Tutaj czyha na kupującego pewna pułapka, bo profil opony wyrażany jest w odniesieniu do szerokości opony, a konkretnie jest jej procentową wartością. Oznacza to, że nawet jeśli weźmiemy opony o tym samym profilu, ale innej szerokości np. 205/50 i 185/50, ich wysokość będzie się różnić. Inna będzie również średnica całego koła.
Aby dobrać opony do danego modelu samochodu, warto skorzystać z zaleceń producenta auta. Nalepkę z kompatybilnymi rozmiarami opon znajdziesz np. na progu drzwi, pod klapką wlewu paliwa, na słupku „B” od strony kierowcy lub na wewnętrznej stronie drzwi kierowcy. Zazwyczaj podanych jest kilka rozmiarów opon, dopasowanych do obsługiwanych przez dany model samochodu rozmiarów felg. Jeśli wybierzesz zbyt duże lub szerokie opony, mogą ocierać o nadkole.
Oznaczenia opon samochodowych
Rozmiar opony samochodowych znajdziesz na bocznej stronie. Zapis jest ujednolicony, dlatego rozszyfrowanie oznaczeń ogumienia nie sprawi ci problemu. Wraz z rozmiarem w zapisie znajdziesz informacje o nośności i indeksie prędkości opony, co również ma znaczenie przy wyborze kompletu. Jak rozszyfrować oznaczenie opon samochodowych?
Typowy zapis na boku opony:
205/50 R16 91H
205 – szerokość opony wyrażona w milimetrach,
50 – profil opony, czyli procentowy stosunek wysokości do szerokości,
R – oznaczenie typu opony. W autach osobowych stosuje się głównie opony radialne,
16 – średnica osadzenia opony wyrażona w calach. Jest taka sama, jak średnica felg,
91 – indeks nośności opony. Wskazuje maksymalne obciążenie dla danego koła. Nie może być niższy niż ten zalecany przez producenta opony,
H – indeks prędkości opony. Oznacza on prędkość maksymalną, przy której podróżowanie jest wciąż bezpieczne. Im wyższy indeks, tym lepiej. Litera H informuje, że maksymalna prędkość dla danej opony to 210 km/h.
Opony nowe a używane – czy warto kupować opony z drugiej ręki?
Ceny opon do dużych i mocnych SUV-ów to nawet 3-4 tys. zł. To spory wydatek, dlatego część kierowców ochoczo spogląda na rynek opon używanych. Można na nim znaleźć ogumienie jednoroczne, wyglądające niemal jak nowe. Na wielu aukcjach dojrzysz również opony kilkuletnie, z głębokim bieżnikiem, sygnowane logiem czołowego producenta opon. Koszt używanego, dobrze wyglądającego kompletu może być nawet o połowę niższy. Problem w tym, że jego historia jest nieznana.
Sugerowanie się wyłącznie stanem bieżnika to spory błąd. Opony mogą mieć inne wady, np. mikropęknięcia, nierównomierne zużycie, wyząbkowanie lub uszkodzenia wewnętrznej osnowy. Nie bez przyczyny wielu handlarzy sprzedaje używane opony tylko w zestawie z felgami lub z wymianą w konkretnym zakładzie wulkanizacyjnym. Sporą pułapką jest też wiek opony. Z biegiem lat mieszanka gumowa opony twardnieje, co da się zauważyć po spękaniu na bocznych ściankach. Ośmioletnie ogumienie nie zapewni nominalnych parametrów, nawet jeśli stan bieżnika wciąż mieści się w normie.
Przyjmuje się, że maksymalny czas eksploatacji opon to ok. 10 lat. Polska norma PN-C-94300-7:1997 jest w tym względzie jeszcze bardziej restrykcyjna i mówi o 5-8 latach. Datę produkcji opon znajdziesz na końcu oznaczenia DOT. Widnieje tam informacja o tygodniu i roku produkcji. Oznaczenie 3217 informuje więc o tym, że opona została wyprodukowana w 32 tygodniu 2017 roku.
Jaki rodzaj opon wybrać? Letnie, zimowe czy wielosezonowe?
Większość kierowców wciąż większym zaufaniem darzy opony sezonowe. Dwa komplety ogumienia, letni i zimowy, lepiej odpowiadają charakterystyce konkretnej pory roku. Opony letnie, wykonane z twardej mieszanki gumowej, dobrze radzą sobie na rozgrzanym asfalcie i skutecznie odprowadzają szerokimi kanałami masy wody. Zapewniają przy tym dobrą przyczepność i stabilność samochodu w zakrętach. Dzięki niedużym oporom toczenia są przy tym ciche oraz nie zwiększają zużycia paliwa. Opony zimowe zapewniają natomiast lepszą przyczepność na śniegu, a to za sprawą mocno ponacinanych, elastycznych lameli bieżnika. Wykonuje się je z miękkiej mieszanki, a zatem zachowują przyczepność nawet na mrozie.
W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszą się jednak opony wielosezonowe. Idea stojąca za ich produkcją jest prosta: stworzyć oponę, która sprawdzi się zarówno latem, jak i zimą. Wymaga to kompromisów, m.in. dobrania mieszanki o takiej twardości, by zachowywała elastyczność przy niskich temperaturach i nie wpływała negatywnie na prowadzenie auta podczas upałów. Opony zimowe są latem bardzo głośne i prowadzą do „pływania” auta w zakrętach. Ciekawym połączeniem dwóch światów jest też bieżnik opon wielosezonowych. Jego krawędzie zazwyczaj przypominają oponę letnią i odpowiadają za dobrą przyczepność oraz skuteczne odprowadzanie wody. Środek bieżnika, mocniej ponacinany, ma natomiast za zadanie zapewnić trakcję na śniegu oraz pośniegowym błocie.
Który rodzaj opon wybrać? Wiele zależy od samego samochodu, stylu jazdy i sposobu użytkowania samochodu. Jeśli przemieszczasz się głównie po mieście, na krótkich dystansach, a twój samochód nie należy do największych i najmocniejszych, dobre opony wielosezonowe spiszą się na medal. To także dobry wybór do drugiego samochodu, który można podczas wyjątkowo trudnych warunków atmosferycznych pozostawić w garażu. Warto też pamiętać, że opony całoroczne klasy premium mają niejednokrotnie lepsze parametry zimowe niż budżetowe zimówki. Jeżeli jednak pokonujesz rocznie duże dystanse, mieszkasz w górzystym terenie, często wyjeżdżasz za miasto lub masz samochód z mocnym silnikiem, lepszym wyborem są dwa komplety opon.
Ekonomiczne, średnie, premium – klasy opon samochodowych
Wybierając nowe opony samochodowe, warto wziąć pod uwagę ich klasę. Każdy duży koncern oponiarski ma w swojej gamie także tańsze marki, oferujące opony o nieco niższych parametrach. Stąd też często wyróżnia się trzy segmenty opon: ekonomiczny, średni i premium. Czym różnią się poszczególne klasy i kiedy warto zdecydować się na opony budżetowe?
Zacznijmy od flagowych modeli koncernów, które sygnowane są największymi markami m.in. Continental, Bridgestone, Dunlop, Goodyear, Pirelli, Michelin, Yokohama, Nokian czy Vredestein. To opony o najwyższych parametrach, w których zastosowano wszystkie najnowsze technologie. Zapewniają najwyższe bezpieczeństwo, świetną trakcję i są przy tym najbardziej komfortowe. Doskonale radzą sobie z aquaplaningiem, są ciche i sprawdzą się nawet na kołach dużego SUV-a z najmocniejszą wersją silnikową. Potwierdzeniem bezkompromisowych właściwości są chociażby testy ADAC, w których opony premium od lat zajmują najwyższe lokaty.
Nieco niżej plasują się opony segmentu średniego. Wciąż są to bardzo dobre modele, jednak korzystające z nieco starszych, zaufanych technologii. Opony klasy średniej (np. Fulda, Kleber, Falken, Firestone, Hankook, Uniroyal czy Nexen) ukierunkowane są na bezpieczeństwo, przez co mogą oferować nieco niższy poziom komfortu czy precyzji prowadzenia. Ten kompromis ma jednak sens: podczas spokojnej jazdy większość kierowców nie zauważy różnicy. Stosunek ceny do jakości jest w tym przypadku bardzo korzystny.
Na niższej półce znajdziesz marki budżetowe, których przedstawicielami są m.in.: Dębica, Kormoran, Kingstar, Dayton, Barum oraz Sava. Osiągi opon ekonomicznych są wyraźnie gorsze, dlatego jest to propozycja głównie dla osób preferujących spokojny styl jazdy. Opony budżetowe nadają się do małych aut o niedużej mocy, używanych głównie w mieście. Największym ich plusem jest oczywiście niska cena, co pozwala kierowcom zakupić nowe opony, zamiast tych używanych o niepewnej historii. Warto podkreślić, że opony klasy ekonomicznej mają wszystkie potrzebne atesty i korzystają ze sprawdzonych technologii. Choć są zazwyczaj dość głośne i mogą podnieść spalanie paliwa, ich parametry są dokładnie zbadane. W odróżnieniu od opon używanych, bieżnikowanych czy nieznanego pochodzenia, korzystanie z opon budżetowych jest więc bezpieczne.
