Zmiany w przepisach od września 2022

Nowy taryfikator punktów karnych, koniec z redukcją punktów, wyższy mandat po recydywie – to tylko kilka ze zmian przepisów, które miały miejsce we wrześniu 2022. Nowe przepisy drogowe po 17 września to nie koniec. Istotna nowelizacja przepisów drogowych weszła w życie również 21 września 2022 roku. Co się zmieniło? Sprawdź, co czeka kierowców od września 2022.

Więcej punktów karnych za jedno wykroczenie

Jedną ze zmian, która odbiła się szerokim echem w mediach, jest nowy maksymalny limit punktów za jedno zdarzenie. Dotychczas funkcjonariusz mógł wraz karą pieniężną nałożyć 10 punktów karnych. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 17 września 2022 roku podnosi ten limit do 15 punktów karnych. Warto przypomnieć, że kierowcy posiadający prawo jazdy dłużej niż jeden rok mogą mieć na koncie maksymalnie 24 punkty karne, natomiast ci z krótszym stażem – 20 punktów karnych. Oznacza to, że po otrzymaniu 15 punktów karnych pozostanie ukaranemu kierowcy niewielki zapas.

Najwyższą pulą punktów objęte są najcięższe wykroczenia drogowe, a lista przewinień wcale nie jest krótka. Kiedy funkcjonariusz może nałożyć 15 punktów karnych za jedno wykroczenie? Oto lista 21 przypadków wymienionych w rozporządzeniu MSWiA:

• kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości, po użyciu alkoholu lub pod wpływem środków odurzających;
• nieudzielenie pomocy ofiarom wypadku;
• używanie pojazdu w sposób zagrażający bezpieczeństwu osoby znajdującej się w pojeździe lub poza nim;
• omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu;
• wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem;
• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych albo wchodzącemu na przejście;
• niezatrzymanie pojazdu w razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej używającej specjalnego znaku lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej w celu umożliwienia jej przejścia;
• niezastosowanie się, w celu uniknięcia kontroli, do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego nakazującego zatrzymanie pojazdu;
• niezastosowanie się do sygnałów świetlnych;
• niezastosowanie się do sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kierowania ruchem drogowym oraz osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego;
• przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 70 km/h;
• niestosowanie się do znaku B-25 lub B-26 „zakaz wyprzedzania”;
• naruszenie zakazu omijania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżanie na przejazd, jeśli rozpoczęło się ich opuszczanie lub ich podnoszenie nie zostało zakończone;
• naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd kolejowy za sygnalizator przy sygnale czerwonym, migającym czerwonym, dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych lub za inne urządzenie nadające te sygnały;
• naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy;
• jazda autostradą lub drogą ekspresową w kierunku przeciwnym niż wynikający z ustawy lub znaków drogowych;
• przewożenie więcej niż dwojga dzieci w pojeździe w sposób niezgodny z przepisami;
• przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu, w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu albo wynikających z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji, jeżeli liczba osób przewożonych w niewłaściwy sposób wynosi 10 osób lub więcej;
• naruszenie, w wyniku którego czyn został zakwalifikowany jako przestępstwo z: art. 173, 174, art. 177 par. 1 lub 2, art. 178b, art. 180a, art. 244, art. 355 par.1 lub 2 kodeksu karnego.

Koniec kursów redukujących punkty

Wyższa kara punktowa za szczególnie naganne przewinienia to nie koniec zmian, które przyniósł wrzesień 2022. Od 17 września obowiązuje także dłuższy okres trwania punktów karnych. Są one usuwane z konta kierowcy nie po roku, jak było dotychczas, a po dwóch latach. Co więcej, zmieniony został również mechanizm naliczania czasu obowiązywania punktów. Dwa lata naliczane są jest nie od dnia popełnienia wykroczenia, a od momentu opłacenia grzywny. Ma to na celu zachęcić kierowcę do jak najszybszego opłacenia mandatu – przypadki zwlekania z zapłatą były dotychczas na porządku dziennym. Inną ważną zmianą jest koniec kursów redukujących punkty karne. Do tej pory kierowcy notorycznie łamiący przepisy mogli uczestniczyć w kursach organizowanych przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego, które pozwalały usunąć 6 punktów karnych. Od 17 września nie jest to już możliwe.

Uwaga na recydywę – mandat może być dwa razy wyższy

Kolejną zmianą, która ma przystopować zapędy piratów drogowych jest podwójny mandat za recydywę. Dotyczy to przede wszystkim tych, którzy przekraczają prędkość o 30 km/h lub więcej, ale nie tylko. Inne przewinienia drogowe objęte tą zasadą to m.in.

• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – (3000 zł po ponownym wykroczeniu);
• wyprzedzanie na zakazie – (2000 zł po ponownym wykroczeniu);
• wyprzedzanie na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim – (3000 zł);
• omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu – (3000 zł po ponownym wykroczeniu);
• wjeżdżanie na torowisko przy opuszczonych zaporach, podczas opuszczania zapór lub w trakcie podnoszenia zapór – (4000 zł po ponownym wykroczeniu);
• wjazd na przejazd kolejowy na czerwonym świetle sygnalizatora lub w przypadku, gdy nie ma możliwości zjazdu z przejazdu – (4000 zł po ponownym wykroczeniu);
• prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie po spożyciu alkoholu lub innego, podobnie działającego środka – (5000 zł po ponownym wykroczeniu).

Jak widać, szczególną uwagą kierowcy muszą wykazać się na przejazdach kolejowych oraz na przejściach dla pieszych. Duży nacisk na ochronę zdrowia niechronionych uczestników ruchu drogowego to nie nowość – na tym samym skupiały się zmiany taryfikatora mandatów z 1 stycznia 2022.

Nowa definicja skrzyżowania – co oznacza dla kierowców?

Nowelizacja przepisów, która weszła w życie 21 września 2022, przyniosła m.in. zmianę definicji skrzyżowania. Od teraz przepisy definiują, że skrzyżowaniem jest:

„część drogi będącą połączeniem dróg albo jezdni jednej drogi w jednym poziomie, z wyjątkiem połączenia drogi o nawierzchni twardej z drogą o nawierzchni gruntowej lub z drogą wewnętrzną".

Pojęcie skrzyżowania zostało więc rozszerzone o nowe przypadki, które wcześniej nie zostałyby zakwalifikowane w ten sposób. Od 21 września 2022 skrzyżowaniami są więc np. przejazdy między jezdniami, krótkie odcinki na drogach dwupasmowych służące jedynie do zawracania oraz zjazdy z dróg ekspresowych oraz autostrad. Co to oznacza dla kierowców? Przede wszystkim wymusza to większą czujność. Nowe skrzyżowania mogą bowiem odwołać miejscowe podwyższenia ograniczeń prędkości, a także zabraniają wyprzedzania.

Definicja chodnika i przejścia sugerowanego, czyli nowe przepisy po 21 września 2022

Chodnik a droga dla pieszych– wbrew pozorom nie jest to to samo. Nowelizacja przepisów w kodeksie drogowym przynosi nową definicję chodnika:

„część drogi dla pieszych przeznaczoną wyłącznie do ruchu pieszych i osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch”.

Czy oznacza to, że od 21 września 2022 roku parkowanie na chodnikach jest zabronione? Wokół tego tematu zrobił się na tyle duży chaos, że zmiany te doczekały się wyjaśnienia ze strony Ministerstwa Infrastruktury. Jak się okazuje, parkowanie na chodniku nadal będzie możliwe. Z tym, że od teraz jest on właściwie drogą dla pieszych, składającą się z chodnika, pasa buforowego oraz pasa obsługującego. Czym jest droga dla pieszych? Jak wyjaśnia Ustawa Prawo o ruchu drogowym, jest to:

„droga lub część drogi przeznaczona do ruchu pieszych i osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch oraz pełnienia innych funkcji, w szczególności zatrzymania lub postoju pojazdów”.

Do parkowania samochodów służy pas buforowy, czyli ten przylegający do chodnika od strony jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska tramwajowego. Po drugiej stronie chodnika znajduje się pas obsługujący, na którym znajdują się m.in. elementy małej architektury, schody do budynków czy ogródki restauracyjne. W rozumieniu nowych przepisów chodnik jest więc jedynie częścią drogi dla pieszych.

To nie koniec nowości. Nowelizacja Prawa o ruchu drogowym przyniosła też całkiem nowe pojęcie, czyli przejście sugerowane. Jest to miejsce, które umożliwia legalne przekraczanie jezdni, torowiska oraz drogi dla rowerów, jednak nie jest pełnoprawnym przejściem dla pieszych. Przejście sugerowane nie nadaje bowiem pieszemu pierwszeństwa i nie jest oznaczone znakiem D-6 (Przejście dla pieszych) ani znakiem poziomym P-10, czyli tzw. zebrą. Przejścia sugerowane, zgodnie z nazwą, będą jedynie subtelnie zaznaczone, np. obniżeniem krawężnika, systemem oznaczeń fakturowych, wysepką oddzielającą pasy ruchu lub oświetleniem drogowym. Przejścia te usytuowane będą w miejscach o dobrej widoczności, zapewniających podstawowe bezpieczeństwo. Należy jednak pamiętać, że kierowca samochodu ma na przejściach sugerowanych pierwszeństwo i pieszy wchodzi wyłącznie na własną odpowiedzialność.

Nowe przepisy 2022 – pierwszeństwo przy przechodzeniu przez drogę dla rowerów

Wraz z przepisami dotyczącymi skrzyżowań, przejść i chodników, 21 września 2022 uregulowano także obowiązki pieszego podczas przekraczania drogi dla rowerów. Po nowelizacji kodeksu droga dla rowerów powinna być przez pieszych traktowana tak samo, jak jezdnia dla samochodów. Zgodnie z tym pas drogi dla rowerów będzie można przekraczać wyłącznie na przejściach dla pieszych lub przejściach sugerowanych. Wejście na drogę dla rowerów bezpośrednio przed nadjeżdżającym rowerem grozi mandatem w wysokości 200 zł, natomiast z telefonem przy uchu – 300 zł. Warto jednak podkreślić, że możliwe jest przekroczenie drogi dla rowerów w odległości większej niż 100 m od najbliższego przejścia dla pieszych.

Zmiany przepisów drogowych z 17 i 21 września 2022 roku dotyczą zarówno kierowców, jak i rowerzystów czy pieszych, dlatego należy je znać, by uniknąć niejasności. Zaostrzenie kar budzi wiele kontrowersji, ale dyskusja podczas kontroli drogowej nie ma większego sensu – kodeks drogowy i taryfikator bywają nieugięte.